"آب نبات چوبی"؛ درامی متفاوت اما تلخ
فیلم سینمایی«آب نبات چوبی» ساخته محمد حسین فرحبخش کارگردان و تهیه کننده با سابقه سینمای کشور است که در بخش سودای سسیمرغ در کاخ جشنواره برج میلاد تهران امروز به نمایش درآمد و با استقبال نسبتا خوبی نیز مواجه شد.
فیلمنامه اثر نوشته علی اصغری است که بر اساس داستانی از کامران قدکچیان شکل گرفته، حضور فیلمنامه نویسان مستقل در جشنواره امسال اتفاقی مثبت است که نشان از توجه کارگردانان و تهیه کنندگان به فیلمنامه نویسان و مستقل شمردن این حرفه مهم سینمایی است. اعتمادی که تاکنون نشان داده که به نفع سینمای ایران است و بی شک می تواند در آینده اثرگذاری بیشتری در سینما و جذب مخاطب داشته باشد.
فیلمنامه که با ایده ای تکراری و داستانی کلیشه ای آغاز می شود تقربا تا نیمه دوم فیلم نمی تواند چیز جدیدی ارائه دهد و تنها با عناصر کلیدی درام و حفظ حداقل های داستان و شخصیت پردازی ها، مخاطب را تا پرده سوم فیلمنامه با خود می کشاند.
بازی بازیگران فیلم نیز آن چنان که باید قوی نیست و سحر قریشی در نقش نگین بیش از اندازه در قاب حضور دارد و با بازی اغراق شده اش در نقش یک دختر خیابانی فراری تقریبا فضای حاکم بر اغلب سکانس ها را لوس و تکراری کرده است. نقش اصلی زن داستان که بر عهده هنگامه حمید زاده است به نسبت خوب از آب درامده و توانسته است رئال بودن شخصیت مارال را که محوریت قصه را بر عهده دارد برای مخاطب باور پذیر کند.
اما شاید متفاوت ترین شخصیت قصه و نیز متفاوت ترین بازی در مجموعه بازی بازیگران را سهم رضا عطاران دانست. شخصیت فرهاد که با دو شخصیت فرهاد و مسعود در فیلم حضور دارد شخصیت دراماتیک و اثرگذاری در قصه است که بازی متفاوت عطاران به خوص در پرده سوم داستان به آن عمق و غنای خاصی بخشیده است.
فیلمنامه که به قلم فیلمنامه نویس با تجربه ای چون اصغری نویسنده فیلم«دهلیز» نوشته شده است اگرچه تا حدودی خسته کننده و تکراری است اما در نیمه دوم داستان و در رمز گشایی از فیلم به خوبی می تواند مخاطب را غافلگیر کرده و بیننده را پای قصه بنشاند. شاید اگر کمی پرداخت فیلمنامه بر روی شخصیت های اصلی داستان در اواسط فیلمنامه بهتر و دقیق تر می بود می توانسیم شاهد یکی از بهترین و متفاوت ترین فیلمنامه های حاضر در جشنواره باشیم. اما مشکل همیشگی بیشتر فیلم های سینمای ایران نیز گریبان گیر این فیلم نیز شده و ممکن است بیننده آن را در نیمه های فیلم رها کند.
کارگردانی اثر با ایده های نسبتا خوب و نویی همراه است که برای فرح بخش که کارگردان کارآزموده است اتفاق خوبی به شمار می رود و مانع از تکرار شدن کارگردان در فیلم های بعدی اش می شود. روندی که اگر برای همه فیلمسازان حاضر در جشنواره اتفاق افتاده بود می توانستیم شاهد عملکرد بهتر کارگردانان قدیمی تر باشیم.
موسیقی و تدوین فیلم نیز به نسبت خوب است و توانسته برخی کاستی های فیلمنامه را در پرده دوم و خسته کننده فیلم جبران کند. با این حال نمی توان فیلم آب نبات چوبی را فیلم عالی ارزیابی کرد و بعید به نظر می رسد فیلم بتواند سهمی در کاندیدا شدن سیمرغ های امسال داشته باشد، هرچند بازی متفاوت عطاران در چند سکانس می تواند برای او شانسی را در نامزدی بازیگر مکمل به همراه داشته باشد.
اما شاید آسیب شناسی فیلمنامه اثر پیش از بررسی های تکنیکی فیلمنامه به تم آن بازگردد، سوژه خیانت که دیگر در سینمای ایران هم کلیشه شده به عنوان تم اصلی فیلم بیش از هرچیز مخاطب را دلزده می کند. تلخی و سیاه نمایی جامعه ای که از دید این کارگردان سینمای کشور در فیلم ظهور دارد غیر قابل انکار است. سیاه نمایی در شخصیت های یک خانواده که نسبت فامیلی و اجتماعی نزدیکی با یکدیگر دارند به قدری فیلم و شخصیت ها را تلخ کرده است که صحنه هایی نظیر پارتی دختر پسران، فرار دختران از خانه ، سیگار کشیدن ها و روابط ناهنجار اخلاقی توسط شخصیت های دختر کم تر دیده می شوند.
ضربه پایانی فیلم در وانمایی از واقعیت ماجرایی که در فیلم رخ داده شاید یکی از تلخ ترین و سیاه ترین داستان های فیلم های جشنواره امسال را بر پرده سینما آورده باشد. امری که بی شک نیاز به آسیب شناسی جدی از سوی کارشناسان فرهنگی و مسائل اجتماعی دارد تا بتوان دید فیلمنامه نویسان و نیز کارگردانان را قدری به روشنایی ها و امید ها و آینده سینما نزدیک کرد.
